پایگاه رسمی اطلاع رسانی تن، روان، فرهنگ تن روان فرهنگ
پروین پورطاهریان
معاونت آموزشی انجمن صرع ایران
سلامت برتر، شمارۀ 6، صفحات 13و14
وقتی تشخیص صرع برای یک کودک گذاشته می‌شود، والدین اغلب احساسات مختلفی را تجربه می‌کنند. احساس شوکه شدن، خشم، افسردگی، بی‌کفایتی، شرم و حتی گناه. آنان ممکن است از خود سؤال کنند چگونه این اتفاق افتاد؟ و چرا این اتفاق برای کودک ما افتاد؟ و … مسئلۀ مهمی که باید به خاطر بسپاریم این است که این واکنش‌ها طبیعی و در نهایت گذرا هستند. خواندن مطالب و کسب اطلاعات در مورد صرع و نیز برقراری ارتباط و صحبت با سایر افرادی که فرزندان مبتلا به صرع دارند، می‌تواند در ایجاد ارامش و اطمینان خاطر در والدین نقش مؤثری داشته باشد که این امر با برقراری ارتباط با انجمن صرع و اعضای آن نیز مقدور است.
تمام والدین می‌خواهند یک محیط سرشار از عشق و حمایت‌گرانه در خانه ایجاد کنند. جایی که فرزندشان بتواند رشد کند و متکی به خود باشد. باید توجه داشت آنچه که کودک مبتلا به صرع در مورد بیماری خود در محیط خانه می‌آموزد تعیین‌کنندۀ شخصیت او در آینده است. کودکی که یاد می‌گیرد از صرع بترسد، ممکن است در آینده فردی وابسته و رشدنیافته از نظر شخصیتی باشد و کودکی که تشویق می‌شود تشنج خود را یک ناراحتی موقتی و گذرا بداند و در فعالیت‌های سایر کودکان هم‌سن خود شرکت داده می‌شود و کودکی که یاد می‌گیرد در زندگی خانوادگی و اجتماعی شرکت داشته باشد، شانس بیشتری دارد تا فردی مستقل و متکی به خود باشد.
در مورد صرع با کودک خود برخورد صادقانه داشته باشید
در مورد صرع با کودک خود صادق باشید. توضیح ساده و در عین حالی منطبق با واقعیت به کودک، از بیماری‌اش بدهید تا کودک بداند ابتلای به صرع چیزی نیست که به خاطر آن شرمنده و خجل باشد. والدین کودکان مبتلا به صرع اغلب ذکر می‌کنند ایجاد محدودیت و قوانین برای کودکانشان مشکل است. توجه داشته باشید، ایجاد محدودیت‌های زیاد منجر به کاهش اعتماد به نفس و ترسو شدن کودک می‌شود و از طرف دیگر ایجاد شرایطی که در آن قوانین کمی برای کودک است، منجر به مشکلات رفتاری کودک می‌گردد.
پس کودک خود را تشویق کنید:
- یاد بگیرد، کشف کند و شرایط و موقعیت‌های جدید را تجربه کند.
- توقعات واقع‌گرایانه داشته باشد.
- احساسات خود را آزادانه بیان کند.
- صرع را به عنوان یک بخشی طبیعی از زندگی‌اش بپذیرد.
- راه‌هایی بیابد که صرع را برای دیگران توضیح دهد.
- در کنار صرع برای کسب موفقیت‌های شخصی خود بکوشد.
احساس کودک شما چیست؟
کودک ممکن است نسبت به حملات تشنج و طرز تلقی سایر کودکان نگران باشد. یا ممکن است احساس گناه داشته و یا اینکه بترسد و به خاطر آنچه در حین حمله اتفاق می‌افتد تنبیه شود. در چنین مواقعی با توضیح این که آنچه اتفاق افتاده قسمتی از صرع می‌باشد، به وی آرامش داده و او را تشویق کنید تا خود را با آنچه دوست دارد، مشغول نماید. در مواردی که دارو حملات را کنترل نمی‌کند بعضی کودکان تصور می‌کنند مقصر هستند. از این نظر به آنان اطمینان دهید و به هر قیمتی شده است مانع درک کودک از نگرانی شما در مورد تشنج وی شوید. چرا که به تدریج احساس اضطراب شما به کودک منتقل شده و اعتماد به نفس خود را از دست خواهد داد.
سایر افراد خانواده
همانند هر بیماری مزمن، صرع می‌تواند روال عادی خانواده را به هم بزند. حملات تشنج غیر قابل پیش‌بینی هستند و می‌تواند برنامۀ خانواده را مختل کند. خواهران و برادران کودک ممکن است احساس کنند که والدین آنها را فراموش کرده‌اند و حسی حسادت نسبت به کودک مبتلا به صرع داشته باشند (چرا که تصور می‌کنند والدین کودک مبتلا را بیشتر دوست دارند). آنها ممکن است دوران سختی را به دلیل استهزاء دوستانشان تجربه کنند. در مدرسه نیز طرز تلقی معلمان و رفتار سایر شاگردان، می‌تواند تمایل کودک را از رفتن به مدرسه تحت تأثیر قرار دهد. موارد ذیل می‌تواند به بهبود شرایط خانه و مدرسه کمک کند:
در مورد صرع با سایر افراد خانواده صحبت کنید و سایر فرزندان خود را به سؤال کردن در مورد این بیماری تشویق کنید.
صرع وضعیتی است که در رابطه با ان باورهای غلط و افسانه‌سازی وجود دارد. به خصوص اینکه این موارد ممکن است توسط هم‌شاگردی‌های فرزندان سالم شما به آنها منتقل شود. مهم این است که بلافاصله با روش مناسب، این باور غلط را از ذهن آنها بزدایید.
سایر افراد خانواده را در دادن مسئولیت‌های خانوادگی به کودک مبتلا به صرع (همانند سایرین) تشویق کنید.
خواهر و برادر کودک را به عنوان نگهبان وی قرار ندهید.
به وقتی کودک شما عصبانی می‌شود، هیچ گاه تسلیم نشوید. همان مقرراتی را اعمال کنید که با سایر کودکانتان انجام می‌دهید. با توجه به این که بیمار یک فرد عادی تلقی می‌گردد، به فرزند خود بیش از حد محبت نکنید و سعی کنید در تربیت او قاطع باشید.
بگذارید کودک شما در فعالیت‌هایی که دوست دارد (از جمله ورزش) شرکت نماید. برخی از متخصصان معتقدند که خطر صدمات جسمی کمتر از صدمات روحی روانی است که با گفتن تو به خاطر صرع نباید بازی کنی به وی وارد می‌شود. به عبارت دیگر کدام بدتر است؟! بازوی شکسته یا قلب شکسته؟!
با معلم کودک در ابتدای هر سال تحصیلی ملاقات کرده و نه تنها در رابطه با بیماری و داروهای مصرفی کودک، بلکه همچنین در مورد رشد و نمو اجتماعی وی نیز صحبت کنید. هرگز صرع فرزند خود را از اولیای مدرسه پنهان ننمایید زیرا عواقب عدم اطلاع مسئولان مدرسه متوجه فرزند شما خواهد بود.
