صرع و سالمندان

صرع و سالمندان

پروین پورطاهریان

سلامت برتر، شماره 6، صفحه 18

سالیان طولانی، صرع به عنوان بیماری کودکان تلقی می‌گردید. حال می‌دانیم علی‌رغم اینکه این بیماری اغلب در دهۀ اول زندگی شروع می‌شود، اما احتمال شروع آن در دهه ششم و هفتم زندگی نیز زیاد است.

بعد از بیماری زوال عقل و سکتۀ مغزی، صرع شایع‌ترین بیماری مغزی در سالمندان است، اما ما هنوز دربارۀ درمان و پیش‌آگهی آن در این گروه سنی اطلاعات کمی داریم. چه چیزی در کهنسالی موجب صرع می‌شود؟

بر خلاف بالغین جوان که بیشترین علت تشنج آنها ناشناخته و ایدیوپاتیک می‌باشد و علت خاصی برای حملات یافت نمی‌شود، برای تشنج‌هایی که در سنین بالای ۶۵ سال شروع می‌شوند، در بیشتر از نصف موارد، علل مشخصی را می‌توان برای این عارضه پیدا کرد.

این علل به ترتیب شیوع، عبارتند از: ضایعات عروق مغزی (سکتۀ مغزی)، بیماری‌های تحلیل‌برنده مغزی مانند زوال عقل (آلزایمر)، ضربه‌های مغزی و موارد مادرزادی.

علت اینکه در تعداد بسیاری از سالمندان دلیل مشخصی برای تشنج نمی‌توان پیدا کرد، این احتمال را مطرح می‌نماید که تغییرات وابسته به سن در مغز، منجر به پایین آمدن آستانۀ تحریک‌پذیری برای تشنج می‌گردد.

همان طور که می‌دانیم داروهای ضد صرع در پیشگیری یا کاهش فرکانس تشنج بسیار موفق هستند ولی به دلیل تغییر در راه‌های جذب، میزان انتشار در بافت‌های مختلف بدن، میزان اتصال به پروتئین‌های سرم، متابولیسم و دفع داروها، در سنین سالمندی غالباً مقادیر کمتری از این داروها تجویز می‌شوند. سالمندان اغلب نیاز به مصرف سایر داروها به دلیل بیماری‌های دیگر دارند. لذا لازم است پزشک خود را از تمام داروهایی که مصرف می‌کنند مطلع سازند. بعضی داروها حتی داروهایی مانند ضد اسید معده یا مسکن‌ها ممکن است با داروهای ضدصرع تداخل عمل منفی داشته باشند و مصرف همزمان بعضی داروها ممکن است با داروهای ضدصرع تداهل منفی داشته باشند و مصرف همزمان بعضی داروها ممکن است منجر به تغییر خلق و خوی و رفتار شوند. وقتی یک سالمند به طور ناگهانی دچار افسردگی، فراموشی، اضطراب و احساس خستگی مفرط می‌شود، لازم است این مساله را به پزشک خود اطلاع دهد تا این علائم با تغییر یا تنظیم داروها برطرف گردد. در سالمندان ممکن است مصرف صحیح دارو خصوصاً وقتی فرد احتیاج به مصرف چندین دارو در زمان‌های متفاوت روز دارد، مشکل باشد. به همین دلیل بسیاری از آنان استفاده از جدول دارویی، جعبه‌های مخصوصی مصرف قرص و ساعت‌های مچی زنگ‌دار را در استفاده صحیح دارو مفید می‌دانند.

صرع به خودی خود و بدون توجه به سن، تجربۀ پریشان‌کننده‌ای است و تغییرات احتمالی در روش زندگی می‌تواند به فرد سالمند و خانواده وی تحمیل نماید.

وقتی تشخیص صرع برای سالمند گذاشته می‌شود، یکی از واکنش‌های نامطلوب افراد خانواده حمایت بیش از حد سالمند می‌باشد.

سالمندان مبتلا به صرع که از سلامت جسمی خوبی برخوردار هستند، می‌توانند مستقل زندگی کنند.